“ฮิดู” K9 สุนัขตรวจจับอุปกรณ์เก็บข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ สู้หยุดยั้งค้ามนุษย์

การปฏิบัติหน้าที่ของตำรวจบางครั้ง มีสุนัขตำรวจร่วมอยู่ด้วย เพื่อเป็นผู้ช่วย สำนักงานตำรวจแห่งชาติ มีกองกำกับการสุนัขตำรวจ (กก.สข.) เรียกกันว่า K9 เล่นคำมาจากคำว่า Canine ที่แปลว่าสุนัข ภายใต้สังกัดกองบังคับการสายตรวจและปฏิบัติการพิเศษ (บก.สปพ.) เป็นเหมือนโรงเรียนฝึกสุนัขตำรวจ

บัดดี้สี่ขาผู้ซื่อสัตย์ของตำรวจเหล่านี้มักมีบทบาทค้นหาวัตถุระเบิดหรือยาเสพติด เนื่องจากมีสัญชาตญาณการค้นหาดีกว่ามนุษย์ โดยเฉพาะด้านการรับกลิ่น และการได้ยิน ต่อมาเมื่อเทคโนโลยีพัฒนามากขึ้น อาชญากรรมมีความซับซ้อนได้พัฒนารูปแบบการหลอกลวง โดยเฉพาะการแสวงหาประโยชน์ทางเพศจากเด็ก สร้างรอยแผลบาดลึกในจิตใจของเหยื่อเป็นอย่างมาก

กองบังคับการปราบปรามการค้ามนุษย์ (บก.ปคม.) ได้ร่วมกับหลายภาคส่วนจากภาครัฐ และเอกชน แก้ปัญหาการค้ามนุษย์และการแสวงหาประโยชน์จากเด็กอยู่เสมอ

หนึ่งในปฏิบัติการที่สำคัญ คือการร่วมกับ องค์การโอเปอเรชั่น อันเดอร์กราวด์ เรลโรดไทยแลนด์ (Operation Underground Railroad หรือ O.U.R.) ซึ่งเป็นเอ็นจีโอ มีภารกิจสนับสนุนเจ้าหน้าที่บังคับใช้กฎหมาย ในการปราบปรามการค้ามนุษย์และการแสวงหาประโยชน์ทางเพศจากเด็ก ได้ร่วมเปิดยุทธการลูกแกะน้อยออนไลน์ เฟส 1, 2 จับกุมเครือข่ายโมเดลลิ่งกว่า 10 ราย ที่นำเด็กมาค้าบริการออนไลน์มาแล้ว

และต่อมา ทั้ง บก.ปคม. และ O.U.R.ได้ร่วมกันพัฒนาความร่วมมือ และศักยภาพปราบปรามการค้ามนุษย์ขึ้นไปอีกขั้น ด้วยการเปิดตัว ฮิดู (Hidu) สุนัขตำรวจที่ไม่ได้มีหน้าที่ค้นหาวัตถุระเบิดหรือยาเสพติดแบบสุนัขตำรวจทั่วไป แต่เป็น สุนัขตรวจจับอุปกรณ์เก็บข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Storage Device K9 หรือ ESD K9) เป็นครั้งแรกในเมืองไทย

ฮิดู เป็น ESD K9 ได้รับการฝึกฝนให้ตรวจหากลิ่นสารเคมี Triphenylphosphine (TPPO) จะมีอยู่ในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีการจัดเก็บข้อมูล โดยถูกใช้ในการเคลือบชิปหน่วยความจำ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความร้อนสูงเกินไป อุปกรณ์เหล่านี้ เช่น ไดรฟ์ USB ฮาร์ดไดรฟ์ ซิมการ์ด บ่อยครั้งได้ถูกใช้เก็บสื่อการล่วงละเมิดทางเพศเด็ก ซึ่งเป็นหลักฐานสำคัญในการเอาผิดคนร้ายได้ แต่เมื่อมีขนาดเล็ก ก็สามารถซุกซ่อนได้ง่าย และหาได้ยากในการตรวจค้น

ESD K9 จึงเป็นฟันเฟืองสำคัญที่สามารถอุดช่องโหว่ในจุดนี้ได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นสภาพอากาศแบบใด หรือแม้แต่ถูกฝังอยู่ในพื้นดินหรือในน้ำ ก็ไม่เกินฝีมือของเจ้าตูบสี่ขาเหล่านี้ นอกจากนี้ ESD K9 ยังสามารถเป็นได้ทั้งเพื่อนให้กับเหยื่อเพื่อสร้างความอุ่นใจ หรือช่วยประชาสัมพันธ์องค์กรได้เช่นกัน

สำหรับสายพันธุ์สุนัขที่นำมาฝึกเป็น ESD K9 ทาง O.U.R. จะใช้สุนัขพันธุ์ ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์ เพียงอย่างเดียว เนื่องจากเป็นหนึ่งในสายพันธุ์ที่มีการรับรู้กลิ่นที่ดีที่สุด อารมณ์ดีไม่ขี้ตื่น เข้ากับผู้คนได้ดี และที่สำคัญคือมีความเต็มใจที่จะทำให้ผู้ดูแลพึงพอใจ

ที่ผ่านมา O.U.R. ได้ร่วมกับ Jordan Detection K9 Training Center ศูนย์ฝึกสุนัขใกล้เมืองอินเดียนาโปลิส รัฐอินเดียนนา สหรัฐอเมริกา ซึ่งตั้งอยู่ภายในพื้นที่ที่เหยื่อจากการค้ามนุษย์เข้ารับการดูแลพักฟื้น

ภาพของอดีตเหยื่อจากการค้ามนุษย์คลุกคลีกับสุนัขภายในศูนย์ฝึกจึงสามารถพบเห็นได้บ่อย โดยศูนย์ดังกล่าวเป็นของ นายท็อด จอร์แดน (Todd Jordan) ผู้มีประสบการณ์ในการฝึกฝนสุนัขตำรวจเพื่อช่วยในการสืบสวนพิเศษมากกว่า 85 ตัว และได้ส่งมอบให้กับผู้ดูแลในหน่วยงานที่บังคับใช้กฎหมายทั่วสหรัฐอเมริกา

สำหรับ ฮิดู นั้น เป็นสุนัขพันธุ์ลาบราดอร์รีทรีฟเวอร์ สีดำ เพศผู้ เกิดเมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2563 ที่รัฐมิชิแกน สหรัฐอเมริกา ก่อนที่จะเข้ารับการฝึกเป็น ESD K9 ฮิดู เคยฝึกเป็นสุนัขสำหรับผู้พิการ ภายใต้องค์กร Paws With A Cause จากนั้นเมื่ออายุได้ 1 ปี ได้เข้าฝึกฝนเป็น ESD K9 ที่ Jordan Detection K9 Training Center เนื่องจากทางเจ้าของเห็นว่ามีความเหมาะสมมากกว่า โดยใช้เวลา 4 เดือน ในการฝึกดมกลิ่น

ปกติ ฮิดู จะไม่กินอาหารจากชามหรือภาชนะเหมือนสุนัขทั่วไป แต่จะกินเมื่อสามารถค้นหาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ได้ เนื่องจากว่า ผู้ฝึกสอนฮิดู จะฝึกเขาทุกวันโดยเล่นเกมซ่อนแอบอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ไว้ และให้อาหารเป็นรางวัลเมื่อเขาเป็นผู้ชนะ

ก่อนที่ฮิดูจะมาปฏิบัติหน้าที่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ฮิดู มีชื่อว่า ดุ๊ก (Duke) และเคยมีส่วนร่วมจับกุม นายเนลสันมาทแมน ชายชาวดัตช์ ผู้สนับสนุนการแสวงหาประโยชน์ทางเพศจากเด็กอย่างเปิดเผย ซึ่งหนีคดีที่ค้างอยู่ในศาลประเทศเนเธอร์แลนด์ ก่อนจะมาถูกจับกุมได้ที่เมืองเม็กซิโกซิตี้ ประเทศเม็กซิโก เมื่อช่วงเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา แต่เมื่อได้รับมอบหมายให้มาปฏิบัติหน้าที่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จึงเปลี่ยนชื่อเป็น ฮิดู ซึ่งแปลว่า การดมกลิ่น ในภาษามาเลเซีย นอกจากนี้ ฮิดูยังถือเป็น ESD K9 นานาชาติตัวแรกของ O.U.R. อีกด้วย

ส่วนความกังวลที่ว่าทุกวันนี้ ผู้คนต่างอัพโหลดข้อมูลขึ้นบนคลาวด์ ไม่สามารถจับต้องได้นั้น ทาง O.U.R. ได้ให้ข้อมูลไว้ว่า สื่อการล่วงละเมิดทางเพศเด็ก ที่เป็นภาพหรือวิดีโอโป๊เปลือยนั้น เป็นสิ่งผิดกฎหมาย อาชญากรจึงไม่จัดเก็บสื่อเหล่านั้นไว้ในคลาวด์เนื่องจากบริษัทที่ให้บริการ อาทิ กูเกิล หรือ แอปเปิล จะตรวจสอบ หากพบข้อมูลที่ผิดกฎหมายจะแจ้งไปยังเจ้าหน้าที่ตำรวจ อาชญากรจึงมักใช้อุปกรณ์จำพวกฮาร์ดไดรฟ์ หรือซิมการ์ดเก็บข้อมูล แล้วซุกซ่อนไว้ในที่ที่ยากต่อการค้นหาแทน

พ.ต.อ.มารุต กาญจนขันธกุล รอง ผบก.ปคม. กล่าวว่า ทุกวันนี้อาชญากรรมมีการเปลี่ยนแปลง มีการใช้เทคโนโลยีเข้ามา รวมถึงมีการนำอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์มาใช้จัดเก็บข้อมูล อาทิ ภาพหรือวิดีโอโป๊ ซึ่งอุปกรณ์เหล่านี้มีขนาดเล็กและยากต่อการค้นหายามเข้าตรวจค้น ที่ผ่านมามักจะพบเห็นการใช้สุนัข K9 ในการค้นหายาเสพติดกับวัตถุระเบิด

ESD K9 จึงถือเป็นเรื่องใหม่และจะเป็นเครื่องมือช่วยให้ตำรวจทำงานง่ายขึ้น และจะมีประโยชน์อย่างมาก เชื่อว่าจะมีส่วนช่วยในการทำงานตำรวจได้ ซึ่งจากที่ได้รับชมการสาธิตของฮิดูนั้น เป็นสุนัขที่มีความน่ารักอยู่ในตัว เมื่อได้รับการฝึกฝนมาก็จะสามารถทำงานได้ รวมถึงสามารถเล่นกับเหยื่อเพื่อสร้างความสบายใจได้เช่นกัน ซึ่งหน่วยงานใดในประเทศไทยก็สามารถเชิญฮิดูให้เข้าร่วมปฏิบัติงานได้